कर्करोग म्हणजे जेव्हा एक किंवा अधिक पेशींच्या जनुकांमध्ये बदल होतो. विशिष्ट जनुके(genes) पेशीला काय करावे आणि केव्हा वाढावे हे सांगतात आणि त्याप्रमाणे काम करतात. पण जेव्हा ही जीन्स खराब होतात, तेव्हा पेशी कर्करोगाची पेशी बनतात आणि हवे तसे काम करत नाही.एकदा कर्करोग सुरू झाला की, तो सामान्य पेशींच्या जागी होणारी वाढ नियंत्रणाबाहेर जाते. तसेच या पेशी सामान्य पेशींना जे करणे अपेक्षित आहे ते करण्यापासून प्रतिबंधित करतात.
स्तनाचा कर्करोग(Breast cancer) हा एक कर्करोगाचा प्रकार आहे. जेव्हा स्तनाच्या कर्करोगाच्या वाहिन्यांमध्ये लहान कठीण कण जमा होऊ लागतात किंवा स्तनाच्या ऊतीमध्ये लहान गुठळ्या तयार होतात, तेव्हा कर्करोग वाढू लागतो. स्तनाचा कर्करोग होण्याची लक्षणे,कारणे आणि जोखीम घटक पाहून घेऊयात.
स्तनाचा कर्करोग लक्षणे(Breast cancer symptoms in marathi)
- स्तनाखाली घट्टपणा किंवा कडकपणाची भावना होणे
- स्तनाच्या आकारात बदल होणे. त्याचा गोलाकार किंवा उभार यामध्ये फरक दिसणे.
- स्तनाचा किंवा निप्पलचा लाल रंग होणे.
- स्तनातून रक्त येणे. लालसर पाणी येणे.
- स्तनाची त्वचा घट्ट होणे.
- स्तन किंवा स्तनाग्र मध्ये दुखणे, जळजळ, होणे.
- बगलेत जडपण जाणवणे.
- हाताखालील भागात सूज किंवा गाठ
स्तनाच्या कर्करोगाची कारणे(Causes of breast cancer in marathi)
व्यस्त जीवनशैलीमुळे आजकाल सर्वांचे राहणीमान खूप बदलले आहे. लोक घरी न खाण्यापेक्षा बाहेरचे खाणे पसंत करतात. उच्च कोलेस्ट्रॉल, फास्ट फूड, जंक फूड, तेलकट पदार्थ खाणे हे स्तनाच्या कर्करोगाचे सर्वात मोठे कारण आहे. हे कॅन्सर स्तनामध्ये लहान कॅल्सिफिकेशन्स म्हणजेच कठीण कण किंवा स्तनाच्या ऊतीमध्ये लहान गुठळ्यांच्या रूपात जमा झाल्यामुळे तयार होतात आणि नंतर कर्करोगात वाढतात. हे रक्तप्रवाहाद्वारे इतर अवयवांमध्ये पसरू शकते. ज्या महिलांनी रजोनिवृत्तीनंतर हार्मोन रिप्लेसमेंट केले आहे किंवा गर्भनिरोधक गोळ्या वापरल्या आहेत त्यांना स्तनाच्या कर्करोगाचा धोका सर्वाधिक असतो. यासोबतच बाळाला स्तनपान न करणे हे देखील एक मोठे कारण असू शकते. आई ,मावशी , बहिण यांना जर स्तनाचा कर्करोग असेल तरीही धोका वाढू शकतो.
स्तनाचा कर्करोग जोखीम घटक(Breast cancer risk factors in marathi)
प्रत्येक स्त्रीने वयाच्या ५० नन्तर आठवड्यातून 4 दिवस कमीतकमी 30 मिनिटे शारीरिक व्यायाम केला पाहिजे.
चौरस आहाराकडेही लक्ष देणे महत्वाचे आहे . आहार असा असावा की ज्यामध्ये लठ्ठपणा वाढणार नाही. आहारात साखर आणि चरबी कमी प्रमाणात असणे आवश्यक आहे. आहारात फळे आणि भाज्या संतुलित प्रमाणात घ्या.
महिलांनी दर महिन्याला स्वतःची स्तन तपासणी कशी करायची हे शिकले पाहिजे. असे केल्याने जर तिला स्तनामध्ये काही बदल जाणवत असतील तर ती लगेच डॉक्टरांशी चर्चा करू शकते.
ब्रेस्ट कॅन्सरचे निदान झाल्यानंतर महिलांनी ताबडतोब डॉक्टरकडे जावे, बेफिकीर राहू नका. त्यामुळे वेळेवर उपचार करता येतात आणि पुढे होणारा धोका टाळता येतो.
कॅन्सर तज्ज्ञ आणि कॅन्सर सर्जन(Oncologists and Cancer Surgeons):
डॉ. आशिष पोखरकर हे पुण्यातील कॅन्सर तज्ज्ञ आणि कॅन्सर सर्जन आहेत. त्यांनी बी.जे. मेडिकल कॉलेज आणि ससून हॉस्पिटल, पुणे येथून पदवी पूर्ण केली. ग्रॅज्युएशन पूर्ण केल्यानंतर, त्यांनी कर्करोग शस्त्रक्रियेतील सुपर स्पेशलायझेशन पूर्ण केले. मुंबईतील प्रख्यात टाटा मेमोरियल हॉस्पिटल, येथून एमसीएच पदवी प्राप्त केली. एमसीएच उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्याची टाटा मेमोरियल हॉस्पिटलमधून मिनिमली इनवेसिव्ह आणि रोबोटिक ऑन्को सर्जरीमध्ये फेलोशिपसाठी निवड झाली. सध्या ते मेडी पॉइंट हॉस्पिटल, औंध येथे सल्लागार सर्जिकल ऑन्कोलॉजिस्ट म्हणून काम करतात. तसेच त्यांचे मोशी,पुणे स्वतःचे प्रथमेश कॅन्सर क्लिनिक देखील आहे.
